Wa Mina An-Nāsi Man Yujādilu Fī Al-Lahi Bighayri `Ilmin Wa Yattabi`u Kulla Shayţānin Marīdin
022-003 ههندێ له خهڵکی دهبینیت بهبێ هیچ زانستی و زانیاریهك دهربارهی (گهورهیی و دهسهڵاتی) خوای پهروهردگار موجادهله دهکهن و باس و خواس دهکهن و شوێن ههموو شهیتانێکی یاخی و سهرکهش دهکهون.
Yā 'Ayyuhā An-Nāsu 'In Kuntum Fī Raybin Mina Al-Ba`thi Fa'innā Khalaqnākum Min TurābinThumma Min NuţfatinThumma Min `AlaqatinThumma Min Muđghatin Mukhallaqatin Wa Ghayri Mukhallaqatin Linubayyina Lakum ۚ Wa Nuqirru Fī Al-'Arĥāmi Mā Nashā'u 'Ilá 'Ajalin MusammanThumma NukhrijukumŢiflāanThumma Litablughū 'Ashuddakum ۖ Wa Minkum Man Yutawaffá Wa Minkum Man Yuraddu 'Ilá 'Ardhali Al-`Umuri Likaylā Ya`lama Min Ba`di `IlminShay'āan ۚ Wa Tará Al-'Arđa Hāmidatan Fa'idhā 'Anzalnā `Alayhā Al-Mā'a Ahtazzat Wa Rabat Wa 'Anbatat Min Kulli Zawjin Bahījin
022-005 ئهی خهڵکینه ئهگهر ئێوه گومانتان له زیندوو بوونهوه ههیه، ئهوه چاك بزانن که ئێمه سهرهتا ئێوهمان له خاك و خۆڵ دروستکردووه، لهوهودوا (نهوهکان) له نوتفهیهك (پهیدا بوون)، پاشان نوتفهش دهبێته خۆههڵواسهرێك لهناو منداڵداندا، لهوهودوا دهبێته گۆشتپارهیهکی تهواوو سهرو سیمادار، یان ناتهواو، (ههموو ئهم شتانه دههێنینهوه یادتان) تا بۆتان ڕوون بکهینهوه که ئێمه ئاوا ئێوهمان دروستکدووه و دووباره دروستکردنهوهشتان لامان ئاسانه، ئهوهش بمانهوێت له منداڵدانهکاندا جێگیری دهکهین، تا کاتێکی دیاریکراو، لهوهودوا بهساوایی و بهبچووکی دهرتاندههێنین (له سکی دایکتان) دوایی بۆ ئهوهی گهوره ببن و بگهنه ئهوپهڕی هێزو تواناتان، ههتانه دهمرێنرێت بهگهنجی، ههشتانه دهگهڕێنرێتهوه بۆ پهرپووتترنی تهمهنهکان، بۆ ئهوهی هیچ شتێك نهزانێت دوای ئهوهی جاران دهیزانی، (بهڵگهیهکی تریش لهسهر زیندووبوونهوه ئهوهیه که ئهی ئینسان) تۆ زهویش دهبینیت وشك و برنگه، جا کاتێك ئاوی بارانمان بهسهردا باراند، دادهچڵهکێت و دهلهرزێتو تۆوهکان چهکهره دهکهن و ڕهگ و چڵ دهردهکهن و دهڕوێن، ئهوسا له ههموو جۆره گژوگیاو گوڵ و گوڵزارێکی جوان جووت دهڕوێنێت.
Wa 'Anna As-Sā`ata 'Ātiyatun Lā Rayba Fīhā Wa 'Anna Allāha Yab`athu Man Fī Al-Qubūri
022-007 بێگومان قیامهتیش ههر بهرپا دهبێت و پێش دێت و هیچ گومانی تێدا نیه و بهڕاستی ئهو خوایه ههر ههموو ئهوانهی که لهناو گۆڕدان زیندوویان دهکاتهوه و دهیانهێنێته دهرهوه.
Wa Mina An-Nāsi Man Yujādilu Fī Al-Lahi Bighayri `Ilmin Wa Lā Hudan Wa Lā Kitābin Munīrin
022-008 ههندێك خهڵکی ههن موجادهله دهربارهی زاتی خواو سیفاته پیرۆژهکانی دهکهن دوور له ههموو زانست و زانیاری بۆچوون و کتێب و سهرچاوهیهکی ڕوون و ئاشکرا.
022-009 (ههندێك لهو جۆره کهسانه) ڕوو وهردهگێرێت و شان ههڵدهتهکێنێت و فیز دهکات تا خۆی و خهڵکی له ڕێبازی خوا وهربگێرێت، ئهو جۆره کهسانه ههر له دنیادا ڕیسوایی و خهجاڵهتی و سهرشۆڕی دهیانگرێتهوه، له ڕۆژی قیامهتیشدا سزای سوتێنهری پێ دهچێژین.
Yad`ū LamanĐarruhu~ 'Aqrabu Min Naf`ihi ۚ Labi'sa Al-Mawlá Wa Labi'sa Al-`Ashīru
022-013 (نهفامان هاناو هاوار) لهکهسێك دهکهن که زهرهری زیاتر و نزیکتره له قازانجی، ئای که چهنده یارو یاوهر و هاودهمێکی ناڕهسهن و خراپیان ههیه.
Man Kāna Yažunnu 'An Lan Yanşurahu Allāhu Fī Ad-Dunyā Wa Al-'Ākhirati Falyamdud Bisababin 'Ilá As-Samā'i Thumma Liyaqţa` Falyanžur Hal Yudh/hibanna Kayduhu Mā Yaghīžu
022-015 ئهو کهسهی وادهزانێت و واگومان دهبات که خوا ههرگیز سهری ناخات و پشتیوانی لێناکات، نه لهدنیادا نهله قیامهتدا، دهبا پهتێك به بهرزیهوه ههڵبواسێت (ملی خۆی پیادا بکات) ئینجا بیبڕێت و خۆی بخنکێنێت (یاخود کهسێك واگومان دهبات که ههرگیز خوا پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) و پهیامهکهی سهرناخات له دنیاو قیامهتدا، با بڕوا بهێنێت بهئایینێکی ئاسمانی پاشان پاشگهز بێتهوه) با تهماشا بکات و بزانێت ئهو پیلان و فێڵ و نهخشهیهی، ڕق و کینه و بوغزی لادهبات؟!
'Alam Tará 'Anna Allāha Yasjudu Lahu Man Fī As-Samāwāti Wa Man Fī Al-'Arđi Wa Ash-Shamsu Wa Al-Qamaru Wa An-Nujūmu Wa Al-Jibālu Wa Ash-Shajaru Wa Ad-Dawābbu Wa Kathīrun Mina An-Nāsi ۖ Wa Kathīrun Ĥaqqa `Alayhi Al-`Adhābu ۗ Wa Man Yuhini Allāhu Famā Lahu Min Mukrimin ۚ 'Inna Allāha Yaf`alu Mā Yashā'u
022-018 ئایا نهتبینیوه و نهتبیستووه که بهڕاستی ههرکهس و ههرچی ههیه له ئاسمانهکان و زهویدا سوژده بۆ خوا دهبهن، ههروهها خۆرو مانگ و ئهستێره و چیاکان و درهخت و ماڵات و زۆرێك لهخهڵکی، زۆرێکیش خۆی شایستهی سزاو تۆڵه کردووه، جا ئهوهی خوا قهدرو ڕێزی بشکێنێت و ڕیسوای بکات ئهوه هیچ ڕێز لێنهرێکی نیه، بهڕاستی خوا ئهوهی بیهوێت دهیکات.
'Inna Allāha Yudkhilu Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti Jannātin Tajrī Min Taĥtihā Al-'Anhāru Yuĥallawna Fīhā Min 'Asāwira MinDhahabin Wa Lu'ulu'uāan ۖ Wa Libāsuhum Fīhā Ĥarīrun
022-023 بهڕاستی خوا ئهو کهسانهی که باوهڕیان هێناوه و کردهوه چاکهکانیان ئهنجامداوه دهخاته ناو باخهکانی بهههشتهوه که چهندهها ڕووبار بهژێر درهختهکانیدا و بهبهردهم کۆشکهکانیدا جاری و ڕهوانه، دهستیان دهرازێنرێتهوه بهبازنی ئاڵتون و مرواری (لهشێوهی سهعاتی دهست و ههر جۆرێکدا که حهزی لێ بکهن)، پۆشاکیشیان لهو بهههشتهدا ئاوریشمی جوان و نایاب و ههمهڕهنگه.
'Inna Al-Ladhīna Kafarū Wa Yaşuddūna `An Sabīli Allāhi Wa Al-Masjidi Al-Ĥarāmi Al-Ladhī Ja`alnāhu Lilnnāsi Sawā'an Al-`Ākifu Fīhi Wa Al-Bādi ۚ Wa Man Yurid Fīhi Bi'ilĥādin Bižulmin Nudhiqhu Min `Adhābin 'Alīmin
022-025 بێگومان ئهوانهی که بێ باوهڕ بوون و دژایهتی ڕێبازی خوا بهجۆرهها شێوه دهکهن و نایهڵن خهڵکی ڕووبکاته مزگهوتی حهرام که بڕیارمانداوه بۆ ههموو خهڵکی بێت چوونیهکه بۆ ئهوانی که لهوێ دهژین، یان ئهوانهی له شوێنانی ترهوه بۆی دهچن، جا ئهوهی بیهوێت بههۆی یاخی بوون و لادانهوه ستهم بکات، ئهوه سزایهکی به ئازاری پێ دهچێژین.
Wa 'Idh Bawwa'nā Li'ibrāhīma Makāna Al-Bayti 'An Lā Tushrik Bī Shay'āan Wa Ţahhir Baytiya Lilţţā'ifīna Wa Al-Qā'imīna Wa Ar-Rukka`i As-Sujūdi
022-026 (ئهی پێغهمبهر (صلیالله علیه وسلم) بهیاد بێنه) کاتێك شوێنی کهعبهمان دیاری کرد بۆ ئیبراهیم (دوای تهواوبوونی، فهرمانمان پێدا) که هیچ جۆره هاوهڵێکم بۆ بڕیار نهدهیت و (بیکه به بنکهی یهکخواناسی) و ماڵی من پاك بکهرهوه بۆ ئهوانهی بهدهوریدا دهسوڕێنهوه، یاخود به پێوهن یان له کڕنووش و سوژده بردندان.
Wa 'Adhdhin Fī An-Nāsi Bil-Ĥajji Ya'tūka Rijālāan Wa `Alá Kulli Đāmirin Ya'tīna Min Kulli Fajjin `Amīqin
022-027 جا بانگی خهڵکی بکه و جاڕ بده له ناویاندا با بێن بۆ حهج، ئهوانیش بهپیاده دێن بهدهم بانگهوازهکهتهوه، یان بهسواری (ئهو وشترانهی که دووری ماوهکه) لاوازی کردوون و له ههموو ڕێگهیهکی دوورهوه ههر دێن...
Liyash/hadū Manāfi`a Lahum Wa Yadhkurū Asma Allāhi Fī 'Ayyāmin Ma`lūmātin `Alá Mā Razaqahum Min Bahīmati Al-'An`ām ۖ Fakulū Minhā Wa 'Aţ`imū Al-Bā'isa Al-Faqīra
022-028 بۆ ئهوهی سوود و کهڵکی ماددی و مهعنهوی بهدهست بهێنن و ببینن و یادی خواش بکهن و ناوی پیرۆزی بهردهوام لهسهر زاریان بێت له ڕۆژانێکی دیاریکراودا (که ڕۆژانی عهرهفه و جهژنی قوربانه، سروودی (لبیك أللهم لبیك، لبیك لا شریك لك لبیك، إن الحمد و النعمة لك والملك، لا شریك لك)، له حهجدا (ألله أکبر، ألله أکبر، ألله أکبر، لا إله إلاألله و ألله أکبر ولله الحمد) له ڕۆژانی جهژندا، فهرامۆش نهکهن، ههروهها ناوی خوا (بسم الله) بکهن لهکاتی سهربڕینی ئهو ماڵاتانهدا کهپێمان بهخشیوون، ئهوسا له گۆشتهکهی بخۆن و بهشی ههژارو نهدارانیشی لێ بدهن.
Thumma Liyaqđū Tafathahum Wa Līūfū Nudhūrahum Wa Līaţţawwafū Bil-Bayti Al-`Atīqi
022-029 لهوهودوا با چڵك و ئارهق و موو و نینۆك له خۆیان دووربخهنهوه (ئیحرام بشکێنن)، ههروهها وهفا بکهن به نهزرهکانیان و جێبهجێی بکهن و بهدهوری ماڵی دێرین و بهنرخی خوا (کهعبه)دا، با (طواف) بکهن.
Dhālika Wa Man Yu`ažžim Ĥurumāti Allāhi Fahuwa Khayrun Lahu `Inda Rabbihi ۗ Wa 'Uĥillat Lakumu Al-'An`ām 'Illā Mā Yutlá `Alaykum ۖ Fājtanibū Ar-Rijsa Mina Al-'Awthāni Wa Ajtanibū Qawla Az-Zūri
022-030 (جهج ئهوهبوو که باسکرا) جا ئهوهی که سنوورهکانی خوا بپارێزێت و بهگهوره دایانبنێت و ڕێزی لێ بگرێت، بێگومان ئهوه چاکتره لای پهروهردگاری (بێ پاداشت نیه)... کۆشتی مهڕو بزن و گاو و وشتر بۆتان حهڵاله جگه لهوانهی که بهسهرتاندا دهخوێنرێتهوه و قهدهغهکراوه (که له سوورهتی ألمائدة دا باسکرا)، جا لهبهرئهوه خۆتان له پهرستنی بته ناپوخت و بێ نرخهکان بپارێزن، ههروهها لهگوفتاری درۆو قسهی ههڵبهستراو خۆتان دووربگرن.
Dhālika Wa Man Yu`ažžimSha`ā'ira Allāhi Fa'innahā Min Taqwá Al-Qulūbi
022-032 بهو شێوهیه که حهج باسکرا پێویسته ئهنجام بدرێت جا ئهوهی ڕێز دادهنێت بۆدروشم و بهرنامهکانی خوا، ئهوه نیسانهی پارێزکاری و له خواترسانی دڵهکانه.
Lan Yanāla Allāha Luĥūmuhā Wa Lā Dimā'uuhā Wa Lakin Yanāluhu At-Taqwá Minkum ۚ Kadhālika Sakhkharahā Lakum Litukabbirū Allaha `Alá Mā Hadākum ۗ Wa Bashshiri Al-Muĥsinīna
022-037 دڵنیابن ههرگیز گۆشتهکهی و خوێنهکهی بهخوا ناگات، بهڵکو تهقواو پارێزکاری ئێوه بهو دهگات و (حسابی بۆ دهکات)، ئا بهو شێوهیه دهبینن بهچاوی خۆتان ماڵاتی بۆ ئێوه ڕام هێناوه، تا لهکاتی سهر بڕینیدا، ألله أکبر بڵێن و قهدری پهروهردگاری گهوره بزانن که هیدایهتی داون و مژدهیش بده به چاکهکاران و خێرخوازان.
Wa 'In Yukadhdhibūka Faqad Kadhdhabat QablahumQawmu Nūĥin Wa `Ādun Wa Thamūdu
022-042 ئهگهر خوانهناسان بڕوا به تۆ ناکهن و بهدرۆت دهزانن، ئهوه دڵنیابه که پێش ئهوان هۆزی نوح و عاد و ثهموود پێغهمبهرهکانی خۆیان بهدرۆ زانیوهو بڕوایان پێ نهکردوون.
022-054 بۆ ئهوهش ئهوانهی زانست و زانیاریان پێ بهخشراوه دڵنیابن و بزانن که بێگومان ئهم قورئانه حهقیقهت و ڕاسته و لهلایهنپهروهردگاری تۆوه (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) ڕهوانه کراوه، ئینجا بڕوای پتهوی پێ دههێنن و دڵهکانیشیان ملکهچ دهبێت بۆ خوا، بێگومان خوا هیدایهتدهری ئهوانهیه که باوهڕیان هێناوه بۆ ڕێگه و ڕێبازی ڕاست و دروست.
022-055 بهردهوام ئهوانهی که بێ باوهڕن دهربارهی قورئان له شك و گوماندان، ههتا کوتوپڕ قیامهت بهرپا دهبێت، یاخود تا ئهو کاتهی که سزاو ئازار له ڕۆژێکی بێ خێردا یهخهیان پێدهگرێت.
022-056 ئهو ڕۆژه پاشایهتی و دهسهڵات تهنها به دهست خوایه و فهرمانڕهوای له نێوانیاندا دهکات، جا ئهوانهی که باوهڕیان هێناوه و کارو کردهوه چاکهکانیان ئهنجامداوه له چهندهها باخی پڕ له نازو نیعمهتهکاندان.
Layudkhilannahum Mudkhalāan Yarđawnahu ۗ Wa 'Inna Allāha La`alīmun Ĥalīmun
022-059 سوێند بێت خوای گهوره ئهو جۆره کهسانه دهخاته شوێنێکهوه که زۆر پێی ڕازی و خۆشنوود دهبن، بهڕاستی خوا زانایه (بهههوڵ و کۆشش و نیهت و چاکهیان) و خۆگره (زۆر پهله ناکات له تۆڵهسهندندا).
Lahu Mā Fī As-Samāwāti Wa Mā Fī Al-'Arđi ۗ Wa 'Inna Allāha Lahuwa Al-Ghanīyu Al-Ĥamīdu
022-064 ههرچی له ئاسمانهکاندایه و ههرچی له زهویدا ههیه ههمووی ئهو زاته خاوهنیانه، بهڕاستی ههر خوا خۆی دهوڵهمهند و بێ نیازه و ههر خۆی شایستهی سوپاس و ستایشه.
Wa Ya`budūna Min Dūni Allāhi Mā Lam Yunazzil Bihi Sulţānāan Wa Mā Laysa Lahum Bihi `Ilmun ۗ Wa Mā Lilžžālimīna Min Naşīrin
022-071 (موشریك و هاوهڵگهران) له جیاتی خواپهرستی شتێك دهپهرستن که خوا هیچ بهڵگهیهکی ڕهوانه نهکردووه لهسهری(که ڕهوایه بیپهرستن) و خۆیشیان هیچ زانیاریهکیان دهربارهی نیه، ستهمکارانیش هیچ جۆره پشتیوانێكیان نیه (تا له قیامهتدا فریایان بکهوێت).
Yā 'Ayyuhā Al-Ladhīna 'Āmanū Arka`ū Wa Asjudū Wa A`budū Rabbakum Wa Af`alū Al-Khayra La`allakum Tufliĥūna
022-077 ئهی ئهو کهسانهی ئیمان و باوهڕتان هێنهوه كڕنووش و سوژده بهرن و (نوێژهکانتان بهجوانی بکهن) و پهروهردگارتان بپهرستن له ههموو بارودۆخێکداو تا دهتوانن چاکه و چاکهکاری ئهنجام بدهن بۆ ئهوهی سهرفرازو سهرکهوتووبن...
Wa Jāhidū Fī Al-Lahi Ĥaqqa Jihādihi ۚ Huwa Ajtabākum Wa Mā Ja`ala `Alaykum Fī Ad-Dīni Min Ĥarajin ۚ Millata 'Abīkum 'Ibrāhīma ۚ Huwa Sammākumu Al-Muslimyna MinQablu Wa Fī Hādhā Liyakūna Ar-Rasūlu Shahīdāan `Alaykum Wa Takūnū Shuhadā'a `Alá An-Nāsi ۚ Fa'aqīmū Aş-Şalāata Wa 'Ātū Az-Zakāata Wa A`taşimū Billāhi Huwa Mawlākum ۖ Fani`ma Al-Mawlá Wa Ni`ma An-Naşīru
022-078 ههروهها بهردهوام بن له خهبات و جیهاد و ههوڵ و کۆشش له پێناوی خوادا بهو شێوهیهی که شایستهیهتی، لهبهر خاتری ئهو بێت، ئهو زاته بۆ ئهوه ههڵی بژاردوون و له ئاین و بهرنامهکهیدا هیچ جۆره شتێكی ناڕهواو قورس و گرانی لهسهر دانهناون (که نهتوانن ئهنجامی بدهن، جا ئهم بهرنامهیه) ڕێ و شوێن و بهرنامهی ئیبراهیمی باواتانه که پێشترههر خوای گهوره ناوی ناون موسڵمان و لهم قورئانهشدا بهموسڵمان ناوی بردوون، تا پێغهمبهر ببێته شایهت بهسهرتانهوه (که پهیامی خوای پێ ڕاگهیاندوون) و ئێوهش (به گهیاندنی ئهو پهیامه) ببنه شایهت بهسهر خهڵکیوه، کهواته نوێژهکانتان بهچاکی ئهنجام بدهن و زهکاتیش (له ماڵ و سامان و زانستی و هێزتان) دهربکهن و پشت بهخوا ببهستن، چونکه ههر ئهو زاته یارو یاوهرتانه، جا دڵنیابن که خوا چهنده یارمهتیدهرێکی چاکه و چهنده پشت و پهنایهکی بههێزو به نرخه.