'Inn a A l-Laha Yud kh ilu A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti Jann ā tin Taj r ī Min Taĥtihā A l-'Anhā ru 'Inn a A l-Laha Yaf`alu Mā Yur ī d u [22.14] Дөреслектә Аллаһ, иман китереп Аңа итагать итеп изге гамәлләр кылган мөэминнәрне төрле татлы елгалар агучы җәннәтләргә кертер, әлбәттә, Аллаһ теләгәнен эшләүче. إِنّ َ ا ل لَّهَ يُد ْخِلُ ا لَّذِي نَ آمَنُوا وَعَمِلُوا ا ل صَّالِحَا تِ جَنّ َا ت ٍ تَج ْر ِي مِن ْ تَحْتِهَا
Man Kā na Yažunn u 'An Lan Yan şurahu A l-Lahu Fī A d -Dun yā Wa A l-'Ā kh irati Falyam dud Bisababin 'Ilá A s-Samā 'i Th umm a Liyaq ţa` Falyan žur Hal Yudh /hibann a Kayduhu Mā Yagh ī žu [22.15] Берәү зан итсә ягъни Аллаһ, Мухәммәд г-мгә дөньяда һәм ахирәттә ярдәм бирмәс дип әйтер булса, ул кеше көче җитсә, аркан сузып күккә менсен, аннары Мухәммәд г-мгә килә торган вәхийны яки ярдәмне киссен, соңра карасын бу хәйләсе аның ачуын китерерме? Ягъни ничек кенә ачуланса да, ни генә кылса да, аның Аллаһ эшенә каршы то&
Wa Kadh alika 'An zalnā hu 'Ā yā tin Bayyinā tin Wa 'Ann a A l-Laha Yahdī Man Yur ī d u [22.16] Әнә шулай Коръәнне иңдердек һәрнәрсәне ачык баян итүне аятьләр белән, Аллаһ ул Коръән белән теләгән кешесен хак юлга күндерер. وَكَذَلِكَ أَن زَلْنَا هُ آيَا ت ٍ بَيِّنَا ت ٍ وَأَنّ َ ا ل لَّهَ يَهْدِي مَن ْ يُر ِي د ُ
'Inn a A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa A l-Ladh ī na Hādū Wa A ş-Şābi'ī na Wa A n -Naşārá Wa A l-Majū sa Wa A l-Ladh ī na 'Ash rakū 'Inn a A l-Laha Yafşilu Baynahum Yawma A l-Qiyāmati 'Inn a A l-Laha `Alá Kulli Sh ay'in Sh ahī d un [22.17] Дөреслектә иманлы мөэминнәр, яһудиләр, йолдызларга табынучылар, насараләр, төрле нәрсәгә табынучылар һәм ислам динендә булып та мөшрик булган кешеләр, Аллаһ аларны кыямәт көнендә, әлбәттә аерыр, һәркайсына тиешле җәза бирмәк өчен. Аллаһ һәрнәрсәне күрүче вә белүче. إِنّ َ ا لَّذِي نَ آمَنُوا وَ'Alam Tará 'Ann a A l-Laha Yasjudu Lahu Man Fī A s-Samāwā ti Wa Man Fī A l-'Arđi Wa A sh -Sh am su Wa A l-Qamaru Wa A n -Nujū mu Wa A l-Jibā lu Wa A sh -Sh ajaru Wa A d -Dawā b bu Wa Kath ī r un Mina A n -Nā si Wa Kath ī r un Ĥaq qa `Alayhi A l-`Adh ā bu Wa Man Yuhini A l-Lahu Famā Lahu Min Mukr imin 'Inn a A l-Laha Yaf`alu Mā Yash ā 'u [22.18] Беләсеңме, дөреслектә Аллаһуга җирдә һәм күкләрдә булган мәхлуклар сәҗдә кылалар: кояш, ай, йолдызлар, таулар, агачлар, хайваннар, һәм күп кешеләр, вә кешеләрнең күбрәгенә динсез булганнары өчен ґәзаб лязем булды! Аллаһ, берәүне хур итсә, ул кешегә хөрмәт булмас. Әлбәттә, Аллаһ теләгән эшен эшләүче. أَلَمْ تَرَى Hadh ā ni Kh aşmā ni A kh taşamū Fī Rab bihim Fa-Al-Ladh ī na Kafarū Quţ ţi`at Lahum Th iyā bun Min Nā r in Yuşab bu Min Fawqi Ru'ū sihimu A l-Ĥamī mu [22.19] Ошбу мөэминнәр фиркасы илә кәферләр фиркасы Раббиларының дине хакында низагълаштылар, ислам динен тотмаган кешеләргә уттан киемнәр кисәрләр һәм кидерерләр, җәһәннәмнең кайнар суы аларның башыннан коелыр. هَذَا نِ خَصْمَا نِ ا خْتَصَمُوا فِي رَبِّهِمْ فَالَّذِي نَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيَا ب ٌ مِن ْ نYuşharu Bihi Mā Fī Buţūnihim Wa A l-Julū d u [22.20] Ул суның кайнарлыгыныннан аларның карыннарында булган нәрсәләр һәм тиреләре эрер. يُصْهَرُ بِه ِ ِ مَا فِي بُطُونِهِمْ وَا لْجُلُو د ُ
Wa Lahum Maqāmi`u Min Ĥadī d in [22.21] Вә алар өчен тимердән камчылар булыр, аның белән сугылырлар. وَلَهُم ْ مَقَامِعُ مِنْ حَدِي د ٍ
Kullamā 'Arādū 'An Yakh rujū Minhā Min Gh amm in 'U`īdū Fīhā Wa Dh ūqū `Adh ā ba A l-Ĥar ī q i [22.22] Һәркайчан ул уттан чыгарга теләсәләр үзләренә ирешкән хәсрәттән котылмас өчен, утка кире кайтарылырлар һәм яндыручы ґәзабны татыгыз, диелер. كُلَّمَا أَرَادُو ا أَن ْ يَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمّ ٍ أُعِيدُوا فِيهَا وَذُوقُوا عَذَا بَ ا لْحَر ِي ق ِ
'Inn a A l-Laha Yud kh ilu A l-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti Jann ā tin Taj r ī Min Taĥtihā A l-'Anhā ru Yuĥallawna Fīhā Min 'Asāwir a Min Dh ahabin Wa Lu'ulu'uāan Wa Libāsuhum Fīhā Ĥar ī r un [22.23] Аллаһ, иман китереп изге гамәлләр кылган мөэминнәрне асларыннан татлы елгалар агучы җәннәтләргә кертер, алар анда алтын беләзекләр вә лүэ-лүэ (энҗе) ташлары белән бизәнерләр вә киемнәре яшел ефәктән булыр. إِنّ َ ا ل لَّهَ يُد ْخِلُ ا لَّذِي نَ آمَنُوا وَعَمِلُوا ا ل صَّالِحَا تِ جَ
Wa Hudū 'Ilá A ţ -Ţayyibi Mina A l-Qawli Wa Hudū 'Ilá Şirā ţi A l-Ĥamī d i [22.24] Алар сүзнең пакь яхшы булганына күндерелделәр ул "Ля Илаһә ил лаллаһ" сүзедер, янә алар Аллаһуның мактаулы юлына күндерелделәр, ул юл "Ислам" динедер. وَهُدُو ا إِلَى ا ل طَّيِّبِ مِنَ ا لْقَوْلِ وَهُدُو ا إِلَى صِرَا طِ ا لْحَمِي د ِ
'Inn a A l-Ladh ī na Kafarū Wa Yaşud dū na `An Sabī li A l-Lahi Wa A l-Masjidi A l-Ĥarā mi A l-Ladh ī Ja`alnā hu Lilnn ā si Sawā 'an A l-`Ākifu Fī hi Wa A l-Bā di Wa Man Yur id Fī hi Bi'ilĥā din Bižulmin Nudh iq hu Min `Adh ā bin 'Alī min [22.25] Дөреслектә кәферләр, кешеләрне Аллаһ юлыннан һәм дә мәсҗид Хәрам юлыннан тыялар, ул Мәсҗидне кешеләр өчен гыйбадәт йорты кыйлдык, анда торучыга да, ягадан китүчегә дә бертигез булганы хәлдә, берәү ул Мәсҗидтә золым белән гөнаһ эшләргә теләсә, Без аны рәнҗеткүче ґәзабтан татытырбыз. إِنّ َ ا لَّذ Wa 'Idh Bawwa'nā Li'ib rāhī ma Makā na A l-Bayti 'An Lā Tush r ik Bī Sh ay'ā an Wa Ţahhir Baytiya Lilţ ţā 'ifī na Wa A l-Qā 'imī na Wa A r-Rukka`i A s-Sujū d i [22.26] Дәхи хәтерләгез, Ибраһимга Кәгъбәнең урынын бәян иттек, вә аңа әйттек: "Миңа һичнәрсәне тиңдәш итмәгел, вә Минем өемне ягадан килеп таваф итүчеләргә, вә анда торучыларга, вә намаз укучыларга пакьләгел, анда ислам диненә хыйлаф бер гамәл дә булмасын. وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإب ْرَاهِي مَ مَكَا نَ ا لْبَيْتِ أَن ْ لاَ تُشْر ِكْ بِي ش
Wa 'Adh dh in Fī A n -Nā si Bil-Ĥaj ji Ya'tū ka R ijālāan Wa `Alá Kulli Đāmir in Ya'tī na Min Kulli Faj jin `Amī q in [22.27] Кешеләрне хаҗга чакырып кычкыр, җәяү йөреп сиңа килерләр, вә арык дөяләргә атланып килерләр, ул дөяләр ерак юлларның һәрбереннән килерләр. وَأَذِّن ْ فِي ا ل نّ َا سِ بِا لْحَجِّ يَأْتُو كَ ر ِجَالا ً وَعَلَى كُلِّ ضَامِر ٍ يَأْتِي نَ مِن ْ كُلِّ فَجٍّ عَمِي ق ٍ
Liyash /hadū Manāfi`a Lahum Wa Yadh kurū A sma A l-Lahi Fī 'Ayyā min Ma`lūmā tin `Alá Mā Razaqahum Min Bahīmati A l-'An`ām Fakulū Minhā Wa 'Aţ `imū A l-Bā 'isa A l-Faqī r a [22.28] Хаҗиларның дөньяларына вә диннәренә файда китерсеннәр өчен, һәм тәшрыйк кеби билгеле бәйрәм көннәрендә Аллаһ исемен күп зекер итсеннәр өчен дөя, сыер вә куйлар белен ризыкландыруына шөкер итеп, хаҗда салган корбан итләрен атагыз һәм каты фәкыйрьгә ашатыгыз. لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا ا سْمَ ا Th umm a Liyaq đū Tafath ahum Wa Līūfū Nudh ūrahum Wa Līaţ ţawwafū Bil-Bayti A l-`Atī q i [22.29] Соңра чәч, мыек, тырнак кебиләрне кисеп артыгын бетерсеннәр, вә нәзерләрен үтәсеннәр, вә Минем иске өем Кәгъбәне таваф итсеннәр. ثُمّ َ لِيَق ْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِا لْبَيْتِ ا لْعَتِي ق ِ
Dh ālika Wa Man Yu`ažžim Ĥurumā ti A l-Lahi Fahuwa Kh ayrun Lahu `In da Rab bihi Wa 'Uĥillat Lakumu A l-'An`ām 'Illā Mā Yutlá `Alaykum Fāj tanibū A r-R ij sa Mina A l-'Awth ā ni Wa A j tanibū Qawla A z-Zū r i [22.30] Зекер ителгәннәр хаҗ гамәлләредер, берәү Аллаһ хөкемнәрен вә Кәгъбәне зурласа, аның зурлавы Аллаһ хозурында, аның өчен хәерледер. Сезгә дөя, сыер вә куй, кәҗә хәләл булды, мәгәр Коръәндә хәрамлыгы зекер ителгән нәрсәләр хәләл түгел, тәреләрдән сакланыгыз нәҗестән сакланган кеби һәм ялган, боһтан һәм пычрак сүзлә
Ĥunafā 'a Lillahi Gh ayra Mush r ikī na Bihi Wa Man Yush r ik Bil-Lahi Faka'ann amā Kh arra Mina A s-Samā 'i Fatakh ţafuhu A ţ -Ţayru 'Aw Tahwī Bihi A r-R ī ĥu Fī Makā nin Saĥī q in [22.31] Батыл диннән Аллаһ диненә күчкәнегез хәлдә Аллаһуга мәхлукны тиңдәш итмичә, хаҗ гамәлләрен үтәгез, берәү Аллаһуга мәхлукны тиң итсә, гүя ул мөшрик күктән егылып төште, дәрхәл кошлар өзгәләде, яки аны җил очырып ерак җиргә алып китте котылу һич мөмкин булмас. حُنَفَا ءَ لِلَّهِ غَيْرَ مُشْر ِكِي نَ بِه ِ ِ وَمَن ْ يُشْ Dh ālika Wa Man Yu`ažžim Sh a`ā 'ir a A l-Lahi Fa'inn ahā Min Taq wá A l-Qulū b i [22.32] Эш әнә шулай Аллаһ хөкемнәре зекер ителде, берәү Аллаһ динен яки хаҗ гамәлләрен зурласа, бу күңелләрендә тәкъвалык булган кешеләрнең эше. ذَلِكَ وَمَن ْ يُعَظِّمْ شَعَا ئِر َ ا ل لَّهِ فَإِنّ َهَا مِن ْ تَق ْوَى ا لْقُلُو ب ِ
Lakum Fīhā Manāfi`u 'Ilá 'Ajalin Musamm áan Th umm a Maĥilluhā 'Ilá A l-Bayti A l-`Atī q i [22.33] Корбанга чалачак хайваннарда чалганчы сезнең өчен файдалар бардыр, соңра ул корбанлыкларның чала торган урыннары Кәгъбәтүллаһ хозурындадыр. لَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ إِلَى أَجَل ٍ مُسَمّ ى ً ثُمّ َ مَحِلُّهَا إِلَى ا لْبَيْتِ ا لْعَتِي ق ِ
Wa Likulli 'Umm atin Ja`alnā Man sakāan Liyadh kurū A sma A l-Lahi `Alá Mā Razaqahum Min Bahīmati A l-'An`ā mi Fa'ilahukum 'Ilahun Wāĥidun Falahu 'Aslimū Wa Bash sh ir i A l-Mukh bitī na [22.34] Барча мөэмин җәмәгате өчен корбан чалырга урын кылдык ягъни хаҗга бармаган мөэминнәр өйдә корбан чалырлар, Без аларга биргән дөя, сыер, куйларны корбан итеп чалганда Аллаһ исемен зекер итсеннәр, бит сезнең Илаһәгыз ялгыз бер Аллаһ. Аңа кайтыгыз вә итагать итегез, ихлас мөэминнәрне җәннәт белән шатландыр. Al-Ladh ī na 'Idh ā Dh ukir a A l-Lahu Wajilat Qulūbuhum Wa A ş-Şābir ī na `Alá Mā 'Aşābahum Wa A l-Muqīmī A ş-Şalāati Wa Mimm ā Razaq nāhum Yun fiqū na [22.35] Ул ихлас мөэминнәргә Аллаһ зекер ителсә, аларның йөрәкләре тетрәр һәм ирешкән бәла казага сабыр итәрләр, вә намазларын вакытында үтәрләр, вә Без биргән малдан Аллаһ күрсәткән урыннарга садака бирерләр. ا لَّذِي نَ إِذَا ذُكِر َ ا ل لَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَا ل صَّابِر ِي نَ عَلَى مَا أَصَابَهُمْ وَا لْمُقِيمِي
Wa A l-Bud na Ja`alnāhā Lakum Min Sh a`ā 'ir i A l-Lahi Lakum Fīhā Kh ayrun Fādh kurū A sma A l-Lahi `Alayhā Şawā ffa Fa'idh ā Wajabat Junūbuhā Fakulū Minhā Wa 'Aţ `imū A l-Qāni`a Wa A l-Mu`tarra Kadh ālika Sakh kh arnāhā Lakum La`allakum Tash kurū na [22.36] Корбан дөяләрен Аллаһ диненең галәмәтләреннән кылдык, аларда сезнең өчен дөньяда файда, ахирәткә сәваб бар, өч аякларында торган хәлләрендә бугазлаган вакытыгызда Аллаһ исемен зекер итегез, әгәр бугазлагач яннары илә җиргә төшсәләр, аларны ашагыз вә канәгатьле фәкыйрьгә вә оялып сораучы фәкыйрьгә ашатыгыз!
Lan Yanā la A l-Laha Luĥūmuhā Wa Lā Dimā 'uuhā Wa Lakin Yanāluhu A t-Taq wá Min kum Kadh ālika Sakh kh arahā Lakum Litukab birū A l-Laha `Alá Mā Hadākum Wa Bash sh ir i A l-Muĥsinī na [22.37] Чалган дөяләрегезнең итләре вә каннары Аллаһуга ирешмәс ләкин сездән Аллаһуга тәкъвалык вә изге гамәлләр ирешер, әнә шулай Аллаһ дөяләрне сезнең файдагызга бирде, сезне туры юлга күндергәне өчен Аллаһуны зурлап тәкбирләр әйтүегез өчен, яхшы эшле изгеләрне җәннәт белән шатландыр! لَن ْ يَنَا لَ 'Inn a A l-Laha Yudāfi`u `Ani A l-Ladh ī na 'Ā manū 'Inn a A l-Laha Lā Yuĥib bu Kulla Kh awwā nin Kafū r in [22.38] Аллаһ, мөэминнәрдән кәферләрнең золымын җибәрер, Аллаһ, әлбәттә, хыянәтче, көферлек кылучыны яратмый. إِنّ َ ا ل لَّهَ يُدَافِعُ عَنِ ا لَّذِي نَ آمَنُو ا إِنّ َ ا ل لَّهَ لاَ يُحِبُّ كُلَّ خَوَّا ن ٍ كَفُو ر ٍ
'Udh ina Lilladh ī na Yuqātalū na Bi'ann ahum Žulimū Wa 'Inn a A l-Laha `Alá Naşr ihim Laqadī r un [22.39] Кәферләр өстенә сугыш белән барырга мөэминнәргә Аллаһудан рөхсәт бирелде, кәферләрдән золым күргәннәре өчен, тәхкыйк Аллаһ мөэминнәргә ярдәм бирергә кадир. أُذِنَ لِلَّذِي نَ يُقَاتَلُو نَ بِأَنّ َهُمْ ظُلِمُوا وَإِنّ َ ا ل لَّهَ عَلَى نَصْر ِهِمْ لَقَدِي ر ٌ
Al-Ladh ī na 'Ukh r ijū Min Diyār ihim Bigh ayr i Ĥaq qin 'Illā 'An Yaqūlū Rab bunā A l-Lahu Wa Lawlā Daf`u A l-Lahi A n -Nā sa Ba`đahum Biba`đin Lahud dimat Şawāmi`u Wa Biya`un Wa Şalawā tun Wa Masājidu Yudh karu Fīhā A smu A l-Lahi Kath īrāan Wa Layan şurann a A l-Lahu Man Yan şuruhu 'Inn a A l-Laha Laqawī yun `Azī zun [22.40] Ул кәферләрдән золым күрүче мөэминнәр: "Безнең, Раббыбыз Аллаһ", – дип әйткән өчен йортларыннан чыгарылдылар. Әгәр Аллаһу тәгаләнең залим кешеләрне гадел кешеләр белән бастырып мазлумнарны яклавы булмаса иде, әлбәттә, манахларның сумгалары, насараларның чиркәүләре, яһүдләрнең гыйбадәт йортлары вә мөселманнар
Al-Ladh ī na 'In Makkann āhum Fī A l-'Arđi 'Aqāmū A ş-Şalāata Wa 'Ā taw A z-Zakāata Wa 'Amarū Bil-Ma`rū fi Wa Nahaw `Ani A l-Mun kar i Wa Lillahi `Āqibatu A l-'Umū r i [22.41] Йортларыннан чыгарылган мөэминнәрне бер җиргә урынлаштырсак, алар намазларын вакытында укырлар, вә зәкятләрен бирерләр һәм кешеләрне яхшылыкка Коръән юлына өндәрләр, һәм гөнаһлы эшләрдән тыярлар, эшләрнең ахыры Аллаһуга хастыр. ا لَّذِي نَ إِن ْ مَكَّنّ َاهُمْ فِي ا لأَرْضِ أَقَامُوا ا ل صَّلاَةَ وَآ
Wa 'In Yukadh dh ibū ka Faqad Kadh dh abat Qab lahum Qawmu Nūĥin Wa `Ā dun Wa Th amū d u [22.42] Ий Мухәммәд г-м әгәр сине ялганчы дисәләр, бу кәферләрдән элек Нух кавеме Нухны ялганчы диделәр, вә Гад кавеме Гадны, Сәмуд кавеме Сәмудны ялганчы диделәр. وَإِن ْ يُكَذِّبُو كَ فَقَد ْ كَذَّبَتْ قَب ْلَهُمْ قَوْمُ نُو ح ٍ وَعَا د ٌ وَثَمُو د ُ
Wa Qawmu 'Ib rāhī ma Wa Qawmu Lūţin [22.43] Намруд кавеме Ибраһимне, Лут кавеме Лутны. وَقَوْمُ إِب ْرَاهِي مَ وَقَوْمُ لُو ط ٍ
Wa 'Aşĥā bu Mad yana Wa Kudh dh iba Mūsá Fa'am laytu Lilkāfir ī na Th umm a 'Akh adh tuhum Fakayfa Kā na Nakī r i [22.44] Мәдйән кавеме Шөґәебне ялганчы диделәр, вә Муса да ялганга тотылды. Кәферләргә әҗәлләре җиткәнче ирек бирдем, соңра аларны ґәзаб белән тоттым, аларга Минем мәкерем ничек булды? وَأَصْحَا بُ مَد ْيَنَ وَكُذِّبَ مُوسَى فَأَمْلَيْتُ لِلْكَافِر ِي نَ ثُمّ َ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كَا نَ نَكِي رِ
Faka'ayyin Min Qaryatin 'Ahlaknāhā Wa Hiya Žālimatun Fahiya Kh āwiyatun `Alá `Urūsh ihā Wa Bi'r in Mu`aţ ţalatin Wa Qaşr in Mash ī d in [22.45] Кешеләре залим булган күпме шәһәрне һәлак иттек, биналарының түшәмнәре ишелгән, аннары түшәмнәр өстенә диварлары ишелгән вә кешеләре һәлак булып күпме коелар һәм күпме өйләр буш калганнар. فَكَأَيِّن ْ مِن ْ قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا وَهِيَ ظَالِمَة ٌ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا وَبِئْر ٍ مُعَطَّلَة ٍ وَقَصْر ٍ مَشِي د ٍ
'Afalam Yasīrū Fī A l-'Arđi Fatakū na Lahum Qulū bun Ya`qilū na Bihā 'Aw 'Ā dh ā nun Yasma`ū na Bihā Fa'inn ahā Lā Ta`m á A l-'Ab şā ru Wa Lakin Ta`m á A l-Qulū bu A llatī Fī A ş-Şudū r i [22.46] Әйә алар җир өстендә йөрмиләрме, йөрсәләр һәлак булган шәһәрләрне күреп гыйбрәт алырлар иде, һәм күңелләре йомшарып Аллаһуның ґәзабын аңнар иделәр, һәм колаклары да хак сүзләрне ишетә торган булыр иде, бит маңгай күзенең сукыр булуы Аллаһуны танып мөселман булудан мәхрүм итмәс мәгәр күкрәк эчендәге күңел сукы&
Wa Yasta`jilūnaka Bil-`Adh ā bi Wa Lan Yukh lifa A l-Lahu Wa`dahu Wa 'Inn a Yawmāan `In da Rab bika Ka'alfi Sanatin Mimm ā Ta`ud dū na [22.47] Кәферләр, ґәзабны синнән ашыктырып сорыйлар, бит Аллаһ вәгъдәсенә хыйлафлык итмәс, киләсе ґәзаб аларга, әлбәттә, килер, Раббың хозурында аларның ґәзаб көннәре, сез саный торган көннәрнең мең елы кеби озындыр. وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِا لْعَذَا بِ وَلَن ْ يُخْلِفَ ا ل لَّهُ وَعْدَه ُ ُ وَإِنّ َ يَوْماً عِن ْدَ رَبِّكَ كَأَلْفِ سَنَة ٍ مِمّ َا تَعُدّ Wa Ka'ayyin Min Qaryatin 'Am laytu Lahā Wa Hiya Žālimatun Th umm a 'Akh adh tuhā Wa 'Ilayya A l-Maşī r u [22.48] Күпме шәһәрнең залим кешеләренә вакыт бирдем, иман китермәделәр, соңра ґәзаб белән тоттым, ахирәттә кайтмаклары Миңадыр. وَكَأَيِّن ْ مِن ْ قَرْيَةٍ أَمْلَيْتُ لَهَا وَهِيَ ظَالِمَة ٌ ثُمّ َ أَخَذْتُهَا وَإِلَيَّ ا لْمَصِي ر ُ
Qul Yā 'Ayyuhā A n -Nā su 'Inn amā 'Anā Lakum Nadh ī r un Mubī nun [22.49] Әйт ий Мухәммәд г-м: "Ий кешеләр әгәр иман китермәсәгез, мин сезне фәкать Аллаһ ґәзабы белән куркытучымын ачык аңлатып". قُلْ يَا أَيُّهَا ا ل نّ َا سُ إِنّ َمَا أَنَا لَكُمْ نَذِي ر ٌ مُبِي ن ٌ
Fa-Al-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti Lahum Magh firatun Wa R izqun Kar ī mun [22.50] Дөреслектә иман китереп Коръән юлы белән изге гамәлләр кылган мөэминнәргә Аллаһуның ярлыкавы һәм җәннәт нигъмәтләредер. فَالَّذِي نَ آمَنُوا وَعَمِلُوا ا ل صَّالِحَا تِ لَهُم ْ مَغْفِرَة ٌ وَر ِزْق ٌ كَر ِي م ٌ
Wa A l-Ladh ī na Sa`aw Fī 'Ā yātinā Mu`ājizī na 'Ū lā 'ika 'Aşĥā bu A l-Jaĥī mi [22.51] Мөэминнәр көчсез дип Безнең аятьләребезне ялганга чыгару өчен тырышкан кәферләр – җәһәннәм әһелләредер. وَالَّذِي نَ سَعَوْا فِي آيَاتِنَا مُعَاجِزِي نَ أُ وْلَا ئِكَ أَصْحَا بُ ا لْجَحِي مِ
Wa Mā 'Arsalnā Min Qab lika Min Rasū lin Wa Lā Nabī yin 'Illā 'Idh ā Tamann á 'Alq á A sh -Sh ayţā nu Fī 'Um nīyatihi Fayan sakh u A l-Lahu Mā Yulqī A sh -Sh ayţā nu Th umm a Yuĥkimu A l-Lahu 'Ā yātihi Wa A ll ā hu `Alī mun Ĥakī mun [22.52] Синнән элек тә расүл вә пәйгамбәр җибәрмәдек мәгәр җибәргән расүл вә пәйгамбәр бер нәрсәне сөеп теләсә, шайтан аның теләгән нәрсәсенә вәсвәсәсене салыр иде, шайтан салган нәрсәне Аллаһ бетерер, вә аларга биргән аятьләрен мәхкәм таза кылыр иде, бит Аллаһ белеп һәм хикмәт белән эш кыйлучы. وَمَا أَرْسَلْنَا مِ Liyaj `ala Mā Yulqī A sh -Sh ayţā nu Fitnatan Lilladh ī na Fī Qulūbihim Marađun Wa A l-Qāsiyati Qulūbuhum Wa 'Inn a A ž-Žālimī na Lafī Sh iqā qin Ba`ī d in [22.53] Аллаһ шайтан вәсвәсә кылган нәрсәне күңелләрендә хакны кабул итмәү авыруы булган кешеләргә вә имансызлык белән күңелләре каралып каткан кешеләргә фетнә кылды, Коръән белән гамәл кылмаучы залимнәр, шиксез хактан бик тә ерак булганнары хәлдә хыйлафлыкталар. لِيَج ْعَلَ مَا يُلْقِي ا ل شَّيْطَا نُ فِتْنَة Wa Liya`lama A l-Ladh ī na 'Ū tū A l-`Ilma 'Ann ahu A l-Ĥaq qu Min Rab bika Fayu'uminū Bihi Fatukh bita Lahu Qulūbuhum Wa 'Inn a A l-Laha Lahā di A l-Ladh ī na 'Ā manū 'Ilá Şirāţin Mustaqī min [22.54] Чын белем ияләре Коръәнне Раббыңнан иңгән хак китап дип белсеннәр өчен, ягъни алар Коръәннең хаклыгын белеп шайтан юлына кермәсләр вә Коръән юлыннан чыкмаслар, Коръәннең һәр сүзенә ышанырлар вә күңелләре Коръәнгә мәхәббәт итәр, иман китереп Коръән белән гамәл кылган кешеләрне, әлбәттә, Аллаһ туры юлга күндерү&
Wa Lā Yazā lu A l-Ladh ī na Kafarū Fī Mir yatin Minhu Ĥattá Ta'tiyahumu A s-Sā`atu Bagh tatan 'Aw Ya'tiyahum `Adh ā bu Yawmin `Aqī min [22.55] Кәферләр Коръәнгә шикләнүләрен бетермәсләр (иман китермәсләр) аңсызлан кинәт кенә кыямәт килгәнгәчә, яки нәселләрне бетерә торган ґәзаб килгәнгәчә. وَلاَ يَزَا لُ ا لَّذِي نَ كَفَرُوا فِي مِرْيَة ٍ مِنْهُ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ ا ل سَّاعَةُ بَغْتَةً أَوْ يَأْتِيَهُمْ عَذَا بُ يَوْمٍ عَقِي م ٍ
Al-Mulku Yawma'idh in Lillahi Yaĥkumu Baynahum Fa-Al-Ladh ī na 'Ā manū Wa `Amilū A ş-Şāliĥā ti Fī Jann ā ti A n -Na`ī mi [22.56] Кыямәт көнендә патшалык ялгыз Аллаһ кулында булыр, кешеләр арасында гаделлек илә хөкем итәр, иман китереп изге гамәлләр кылган мөэминнәргә нигъмәтләр белән тулган җәннәтләр булыр. ا لْمُلْكُ يَوْمَئِذ ٍ لِلَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ فَالَّذِي نَ آمَنُوا وَعَمِلُوا ا ل صَّالِحَا تِ فِي جَنّ َا تِ ا ل نّ َعWa A l-Ladh ī na Kafarū Wa Kadh dh abū Bi'ā yātinā Fa'ū lā 'ika Lahum `Adh ā bun Muhī nun [22.57] Имансыз булып Безнең аятьләребезне ялган диючеләргә ниһаять, каты ґәзаб булыр. وَالَّذِي نَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَأُ وْلَا ئِكَ لَهُمْ عَذَا ب ٌ مُهِي ن ٌ
Wa A l-Ladh ī na Hājarū Fī Sabī li A l-Lahi Th umm a Qutilū 'Aw Mātū Layarzuqann ahumu A l-Lahu R izqāan Ĥasanāan Wa 'Inn a A l-Laha Lahuwa Kh ayru A r-Rāziqī na [22.58] Хак мөэминнәр Аллаһ юлында дин өчен күчеп киттеләр, соңра кәферләрдән үтерелделәр яки үлделәр, әлбәттә аларны Аллаһ күркәм ризык белән ризыкландырыр, Аллаһ ризык бирүчеләрнең хәерлесе. وَالَّذِي نَ هَاجَرُوا فِي سَبِي لِ ا ل لَّهِ ثُمّ َ قُتِلُو ا أَوْ مَاتُوا لَيَرْزُقَنّ َهُمُ ا ل لَّهُ ر ِزْقاً حَسَناLayud kh ilann ahum Mud kh alāan Yarđawnahu Wa 'Inn a A l-Laha La`alī mun Ĥalī mun [22.59] Дәхи аларны яхшы урынга хөрмәтләп кертер, алар Аллаһудан риза булырлар, әлбәттә, Аллаһ һәркемнең күңелен вә эшен белүче вә мөэминнәргә йомшактыр. لَيُد ْخِلَنّ َهُم ْ مُد ْخَلا ً يَرْضَوْنَه ُ ُ وَإِنّ َ ا ل لَّهَ لَعَلِي مٌ حَلِي م ٌ
Dh ālika Wa Man `Āqaba Bimith li Mā `Ūqiba Bihi Th umm a Bugh iya `Alayhi Layan şurann ahu A l-Lahu 'Inn a A l-Laha La`afū wun Gh afū run [22.60] Эш Без әйткәнчәдер. Берәү икенче берәүдән зарар күреп, үзенә ирешкән зарар хәтле белән зарар ирештерүчедән үч алса, соңра бу үч алучыга икенче мәртәбә зарар ирештерелсә, ул икенче мәртәбә зарар күрүчегә, әлбәттә, Аллаһ ярдәм бирер, дөреслектә Аллаһ мөэминнәрне гафу итүче вә гөнаһларын ярлыкаучы. ذَلِكَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوقِبَ بِه Dh ālika Bi'ann a A l-Laha Yūliju A l-Layla Fī A n -Nahā r i Wa Yūliju A n -Nahā ra Fī A l-Layli Wa 'Ann a A l-Laha Samī `un Başī r un [22.61] Аллаһуның гадел хөкемнәре яки ярдәмнәре, шуның өчендер Аллаһ кичне көндез урынына кертер вә көндезне кич урынына кертер, Аллаһ сүзләрне ишетүче, һәрнәрсәне күрүчедер. ذَلِكَ بِأَنّ َ ا ل لَّهَ يُولِجُ ا ل لَّيْلَ فِي ا ل نّ َهَا ر ِ وَيُولِجُ ا ل نّ َهَا رَ فِي ا ل لَّيْلِ وَأَ Dh ālika Bi'ann a A l-Laha Huwa A l-Ĥaq qu Wa 'Ann a Mā Yad `ū na Min Dūnihi Huwa A l-Bāţilu Wa 'Ann a A l-Laha Huwa A l-`Alī yu A l-Kabī r u [22.62] Янә ул ярдәм Ул – хак Аллаһ булганы өчендер, һәм мөшрикләрнең Аллаһудан башкага гыйбадәт кылган нәрсәләре – батыл булганы өчендер, һәм Аллаһ – бөек вә олугъ булганы өчендер. ذَلِكَ بِأَنّ َ ا ل لَّهَ هُوَ ا لْحَقُّ وَأَنّ َ مَا يَد ْعُو نَ مِن ْ دُونِه ِ ِ هُوَ ا لْبَاطِلُ وَأَنّ َ ا ل لَّهَ هُوَ ا لْعَلِيُّ ا لْكَب'Alam Tará 'Ann a A l-Laha 'An zala Mina A s-Samā 'i Mā 'an Fatuşbiĥu A l-'Arđu Mukh đarratan 'Inn a A l-Laha Laţī fun Kh abī r un [22.63] Күрәсеңме, Аллаһ күктән яңгыр иңдерер, аның белән җир йөзе яшелләнер, Аллаһ вак һәм нечкә нәрсәләрне белүче Ләтыйфдер, һәр нәрсәдән хәбәрдар. أَلَمْ تَرَى أَنّ َ ا ل لَّهَ أَن زَلَ مِنَ ا ل سَّمَا ءِ مَا ء ً فَتُصْبِحُ ا لأَرْضُ مُخْضَرَّة ً إِنّ َ ا ل لَّهَ لَطِي فٌ خَبِي ر ٌ
Lahu Mā Fī A s-Samāwā ti Wa Mā Fī A l-'Arđi Wa 'Inn a A l-Laha Lahuwa A l-Gh anī yu A l-Ĥamī d u [22.64] Җирдә вә күкләрдә булган нәрсәләр Аның мөлкедер, дөреслектә Ул – Аллаһ бай вә барча сыйфаты белән мактаулы. لَه ُ ُ مَا فِي ا ل سَّمَاوَا تِ وَمَا فِي ا لأَرْضِ وَإِنّ َ ا ل لَّهَ لَهُوَ ا لْغَنِيُّ ا لْحَمِي د ُ
'Alam Tará 'Ann a A l-Laha Sakh kh ara Lakum Mā Fī A l-'Arđi Wa A l-Fulka Taj r ī Fī A l-Baĥr i Bi'am r ihi Wa Yum siku A s-Samā 'a 'An Taqa`a `Alá A l-'Arđi 'Illā Bi'idh nihi 'Inn a A l-Laha Bin -Nā si Lara'ū fun Raĥī mun [22.65] Күрәсеңме, дөреслектә Аллаһ җир йөзендәге барча нәрсәне файдалану өчен сезгә тапшырды вә корабларны сезгә буйсындырды, Аллаһ ярдәме белән диңгезләрдә йөрерләр, вә Ул күкне җиргә төшүдән тотадыр, мәгәр кыямәт көнне Аның теләге белән җиргә төшәр, әлбәттә Аллаһ кешеләргә йомшак вә рәхимледер. أَلَمْ تَرَى أَ Wa Huwa A l-Ladh ī 'Aĥyākum Th umm a Yumītukum Th umm a Yuĥyīkum 'Inn a A l-'In sā na Lakafū run [22.66] Вә Ул – Аллаһ сезне юктан бар итеп тергезде, соңра сезне үтерер, соңра сезне янә тергезер, дөреслектә кеше Аллаһ нигъмәтләрен инкяр итүче. وَهُوَ ا لَّذِي أَحْيَاكُمْ ثُمّ َ يُمِيتُكُمْ ثُمّ َ يُحْيِيكُمْ إِنّ َ ا لإِن سَا نَ لَكَفُو ر ٌ
Likulli 'Umm atin Ja`alnā Man sakāan Hum Nāsikū hu Falā Yunāzi`unn aka Fī A l-'Am r i Wa A d `u 'Ilá Rab bika 'Inn aka La`alá Hud áan Mustaqī min [22.67] Дин тотучыларның һәр фиркасы өчен шәригать кылдык, һәрберсе үз динен тотар, башка диндәге кешеләр Ислам дине хакында синең белән тартышмасыннар, кешеләрне Аллаһ дине – Исламга вә Аллаһуга гыйбадәткә чакыр, әлбәттә, син хаклыкка ирештерә торган туры юлдасың! لِكُلِّ أُمّ َة ٍ جَعَلْنَا مَن سَكاً هُمْ نَاسِكُو ه ُ Wa 'In Jādalū ka Faquli A l-Lahu 'A`lamu Bimā Ta`malū na [22.68] Әгәр Аллаһуга итагать итмәүчеләр дин эшләрендә синең белән тартышсалар, аларга әйт: "Аллаһ сезнең кылган эшләрегезне беләдер". وَإِن ْ جَادَلُو كَ فَقُلِ ا ل لَّهُ أَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُو نَ
Al-Lahu Yaĥkumu Baynakum Yawma A l-Qiyāmati Fīmā Kun tum Fī hi Takh talifū na [22.69] Кыямәт көнендә Аллаһ арагызда хөкем итәр хакны инкяр итеп тартышкан эшләрегез хакында. ا ل لَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ ا لْقِيَامَةِ فِيمَا كُن ْتُمْ فِي ه ِ ِ تَخْتَلِفُو نَ
'Alam Ta`lam 'Ann a A l-Laha Ya`lamu Mā Fī A s-Samā 'i Wa A l-'Arđi 'Inn a Dh ālika Fī Kitā bin 'Inn a Dh ālika `Alá A l-Lahi Yasī r un [22.70] Әйә белмәдеңме Аллаһуның җирдәге вә күкләрдәге нәрсәләрне белгәнлеген? Алар барчасы Ләүхүл-мәхфуздагы китапта язылмыш, сезне хөкем итмәк вә һәрнәрсәне белмәк Аллаһуга җиңелдер. أَلَمْ تَعْلَمْ أَنّ َ ا ل لَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي ا ل سَّمَا ءِ وَا لأَرْضِ إِنّ َ ذَلِكَ فِي كِتَا ب ٍ إِنّ َ ذَلِكَ عَلَى ا ل لَّهِ يَس Wa Ya`budū na Min Dū ni A l-Lahi Mā Lam Yunazzil Bihi Sulţānāan Wa Mā Laysa Lahum Bihi `Ilmun Wa Mā Lilžžālimī na Min Naşī r in [22.71] Мөшрикләр Аллаһудан башкага гыйбадәт кылалар, ләкин аларның бу эшләрен дөресләп Аллаһудан дәлил иңдерелмәде, үзләренең дә бу хакта белемнәре юк. Ягъни һичнәрсә аңламаганлыктан мәхлукка гыйбадәт кылалар. Мөшрик залимнәргә Аллаһ ґәзабыннан котылырга ярдәмче булмас. وَيَعْبُدُو نَ مِن ْ دُو نِ Wa 'Idh ā Tutlá `Alayhim 'Ā yātunā Bayyinā tin Ta`r ifu Fī Wujū hi A l-Ladh ī na Kafarū A l-Mun kara Yakādū na Yasţū na Bial-Ladh ī na Yatlū na `Alayhim 'Ā yātinā Qul 'Afa'unab bi'ukum Bish arr in Min Dh alikumu A n -Nā ru Wa`adahā A l-Lahu A l-Ladh ī na Kafarū Wa Bi'sa A l-Maşī r u [22.72] Әгәр аларга ачык аңлатучы аятьләребез укылса, кәферләрнең йөзләрендә инкяр итү вә яратмау галәмәтләрен табарсың, аятьләребезне укучыларга ачуланып, аларның өсләренә сикерергә якын калдылар. Әйт: "Сезнең ошбу авызлыгыгыздан да явызырак нәрсәдән хәбәр биримме? Ул җәһәннәм утыдыр, Аллаһ аны кәферләргә вәгъдә и
Yā 'Ayyuhā A n -Nā su Đur iba Math alun Fāstami`ū Lahu 'Inn a A l-Ladh ī na Tad `ū na Min Dū ni A l-Lahi Lan Yakh luqū Dh ubābāan Wa Lawi A j tama`ū Lahu Wa 'In Yaslub humu A dh -Dh ubā bu Sh ay'ā an Lā Yastan qidh ū hu Minhu Đa`ufa A ţ -Ţālibu Wa A l-Maţ lū b u [22.73] Ий кешеләр сезгә ґәҗәб мисал китерелде, аны ишетегез, Аллаһудан башка Илаһә тоткан сынымнарыгыз бер чебен дә халык кыла алмаслар, гәрчә бар да җыелсалар да, әгәр сынымнарыгыз өстеннән бернәрсәне чебен алып китсә, ул нәрсәне кире кайтарырга сынымнарыгыз кадир булмаслар, сынымга табынып аңардан ярдәм таләп итүче
Mā Qadarū A l-Laha Ĥaq qa Qad r ihi 'Inn a A l-Laha Laqawī yun `Azī zun [22.74] Кешеләр Аллаһуны тиешле зурлау белән зурламадылар, Аллаһ куәтле вә җиңүчедер. مَا قَدَرُوا ا ل لَّهَ حَقَّ قَد ْر ِهِ~ ِ إِنّ َ ا ل لَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِي ز ٌ
Al-Lahu Yaşţafī Mina A l-Malā 'ikati Rusulāan Wa Mina A n -Nā si 'Inn a A l-Laha Samī `un Başī r un [22.75] Аллаһ пәйгамбәрләргә килә торган илчене фәрештәләрдән ихтыяр итәр вә кешеләргә килә торган илчене кешеләрдән ихтыяр итәр, бит Аллаһ ишетүче вә күрүче. ا ل لَّهُ يَصْطَفِي مِنَ ا لْمَلاَئِكَةِ رُسُلا ً وَمِنَ ا ل نّ َا سِ إِنّ َ ا ل لَّهَ سَمِي ع ٌ بَصِي ر ٌ
Ya`lamu Mā Bayna 'Aydīhim Wa Mā Kh alfahum Wa 'Ilá A l-Lahi Turja`u A l-'Umū ru [22.76] Аллаһ фәрештәләрнең дә, кешеләрнең дә алларындагы эшләрен вә артларындагы эшләрен белер, эшләрнең барчасы Аллаһуга кайтарылмыш булыр. يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَإِلَى ا ل لَّهِ تُرْجَعُ ا لأُمُو رُ
Yā 'Ayyuhā A l-Ladh ī na 'Ā manū A rka`ū Wa A sjudū Wa A `budū Rab bakum Wa A f`alū A l-Kh ayra La`allakum Tufliĥū na [22.77] Ий мөэминнәр, рөкугъ сәҗдә кылып намаз укыгыз, Раббыгызга гыйбадәт итегез вә мөселманнар арасында яхшылыкны кылыгыз шаять ґәзабтан котылырсыз. يَا أَيُّهَا ا لَّذِي نَ آمَنُوا ا رْكَعُوا وَا سْجُدُوا وَا عْبُدُوا رَبَّكُمْ وَا فْعَلُوا ا لْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُو نَ
Wa Jāhidū Fī A l-Lahi Ĥaq qa Jihādihi Huwa A j tabākum Wa Mā Ja`ala `Alaykum Fī A d -Dī ni Min Ĥarajin Millata 'Abīkum 'Ib rāhī ma Huwa Samm ākumu A l-Muslim yna Min Qab lu Wa Fī Hādh ā Liyakū na A r-Rasū lu Sh ahīdāan `Alaykum Wa Takūnū Sh uhadā 'a `Alá A n -Nā si Fa'aqīmū A ş-Şalāata Wa 'Ā tū A z-Zakāata Wa A `taşimū Bil-Lahi Huwa Mawlākum Fani`ma A l-Mawlá Wa Ni`ma A n -Naşī r u [22.78] Аллаһ юлында җиһад кылыгыз, ислам файдасына көчегез җиткән хәтле хак тырышу илә тырышыгыз! Ул – Аллаһ ислам дине өчен сезне ихтыяр итте, ислам динендә Аллаһ сезгә тарлык кылмады, бәлки киңлек кылды, бу иркен Ислам дине атагыз Ибраһим г-мнең милләтедер, Ул – Аллаһ Ибраһим милләтендә булган динчеләрне мөселман дип вә х&